ΩΡΑ...

Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2014

ΑΝΤΙ ΑΠΟΧΩΡΙΣΜΟΥ… Mário Coelho Pinto de Andrade (1928-1990) - O valioso tempo dos maduros (Ο πολύτιμος χρόνος των Ώριμων)



Ο Mário Coelho Pinto de Andrade γεννήθηκε στο Golungo Alto της Αγκόλα στις 21 Αυγούστου του 1928. Γνωστότερος ως Mário Pinto de Andrade, υπήρξε δοκιμιογράφος και πολιτικός ακτιβιστής στη χώρα του.
Τελειώνοντας τις δευτεροβάθμιες σπουδές του στη Λουάντα το 1948 γράφτηκε στο Τμήμα Κλασικής Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας. Μαζί με άλλους φοιτητές και διανοούμενους δημιούργησε το Κέντρο Αφρικανικών Σπουδών το 1951, με στόχο τον προβληματισμό σχετικά με ζητήματα που είναι σημαντικά για την Αφρική.
Το 1954 εξορίστηκε στο Παρίσι, όπου συνδέθηκε με άτομα από άλλες αφρικανικές χώρες όπως ο Léopold Senghor και ο Nelson Mandela. Διετέλεσε μεταξύ των ετών 1951 – 1958 αρχισυντάκτης του διάσημου περιοδικού ‘’Presence Africaine’’, ενώ συμμετείχε και στα δύο πρώτα συνέδρια των Μαύρων Συγγραφέων και Καλλιτεχνών, το 1956 και το 1959.
Στη δεκαετία του '60, έγινε πολιτικός ακτιβιστής. Από το 1959 έως και το 1962 διετέλεσε Πρόεδρος του Λαϊκού Κινήματος για την Απελευθέρωση της Αγκόλας (MPLA) και Γενικός Γραμματέας του κινήματος αργότερα (1963 – 1972).
Παράλληλα μελέτησε κοινωνιολογία και δημοσίευσε μεταξύ πολλών άλλων τα έργα «Ανθολογία της ποίησης των Μαύρων Πορτογαλόφωνων» (1958), «La Poésie anglaise Africaine d' Presence» (1969), «Amilcar Cabral: Essai de Biographie Politique» (1980), «Η προέλευση του αφρικανικού εθνικισμού» (1997).
Θεωρείται ως ένα από τους πιο σημαντικούς δοκιμιογράφους της Αγκόλας κατά τον 20ό αιώνα. Προς τιμήν του το Υπουργείο Πολιτισμού της Αγκόλας αποφάσισε να θεσμοθετήσει το Βραβείο Λογοτεχνίας ‘’Mário Pinto de Andrade’’.
Ο Mário Coelho Pinto de Andrade πέθανε το 1990 στο Λονδίνο.

«Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα, ότι μου υπολείπεται λιγότερος χρόνος ζωής απ’ ό,τι έχω ζήσει μέχρι τώρα... Έχω περισσότερο παρελθόν από ό,τι μέλλον.
Αισθάνομαι όπως αυτό το παιδάκι που του έδωσαν ένα γεμάτο μπολ με κεράσια: τα πρώτα τα καταβρόχθισε με λαιμαργία, αλλά όταν παρατήρησε ότι του απέμεναν λίγα, άρχισε να τα γεύεται με βαθιά απόλαυση.
Δεν έχω πια χρόνο να ασχοληθώ με τις μετριότητες.
Δε θέλω να βρίσκομαι σε συγκεντρώσεις όπου παρελαύνουν παραφουσκωμένοι εγωισμοί.
Με ενοχλεί η ζήλια και όσοι προσπαθούν να καταστρέψουν εκείνους που θαυμάζουν, να υποτιμήσουν τους ικανότερους για να οικειοποιηθούν τη θέση τους, το ταλέντο τους και την τύχη τους.
Μισώ να είμαι μάρτυρας των ελαττωμάτων που γεννά η μάχη για ένα μεγαλοπρεπές αξίωμα.
Δεν έχω χρόνο για ατέλειωτες φλυαρίες, για άχρηστες συζητήσεις θεμάτων που σχετίζονται με τις ζωές των άλλων που δεν αποτελούν μέρος της ζωής τους.
Δεν έχω πια χρόνο για να διαχειριστώ τις ευαισθησίες των ανθρώπων που παρά τη χρονολογική τους ηλικία είναι ανώριμοι.
Δεν έχω πια χρόνο για ατέρμονες συγκεντρώσεις όπου συζητούνται πράγματα που γνωρίζω από πριν ότι δε θα καταλήξουν πουθενά.
Δεν μπορώ να δεχτώ και να ανεχτώ τους καιροσκόπους.
Οι άνθρωποι δεν συζητούν πια για το περιεχόμενο, μετά βίας κάνουν λόγο απλά για τις ετικέτες. Ο χρόνος μου είναι σπάνιος για να συζητώ για τους τίτλους, τις ετικέτες. Θέλω την ουσία, η ψυχή μου βιάζεται...
Δεν υπάρχουν πια πολλά κεράσια στο μπολ…
Θέλω να ζήσω δίπλα σε ανθρώπους που παραμένουν άνθρωποι. Που ξέρουν να γελούν με τα λάθη τους. Που δεν επαίρονται για το θρίαμβό τους. Που δε θεωρούν τον εαυτό τους εκλεκτό, πριν από την ώρα τους. Που δεν αποφεύγουν τις ευθύνες τους. Που υπερασπίζονται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Και που το μόνο που επιθυμούν είναι να βαδίζουν μαζί με την αλήθεια και την ειλικρίνεια.
Το ουσιώδες είναι αυτό που αξίζει τον κόπο στη ζωή.
Θέλω να περιτριγυρίζομαι από πρόσωπα που ξέρουν να αγγίζουν την καρδιά των ανθρώπων... Άνθρωποι τους οποίους τα σκληρά χτυπήματα της ζωής τους δίδαξαν πως μεγαλώνει κανείς με απαλά αγγίγματα στην ψυχή.
Ναι, βιάζομαι, αλλά μόνο για να ζήσω με την ένταση που μόνο η ωριμότητα μπορεί να σου χαρίσει.
Σκοπεύω να μην πάει χαμένο κανένα από τα κεράσια που μου απομένουν… Είμαι σίγουρος ότι ορισμένα θα είναι πιο νόστιμα απόσα έχω ήδη φάει.
Σκοπός μου είναι να φτάσω ως το τέλος ικανοποιημένος και σε ειρήνη με τη συνείδησή μου και τους αγαπημένους μου.
Εύχομαι και ο δικός σου να είναι ο ίδιος γιατί με κάποιον τρόπο θα φτάσεις κι εσύ...» 

(σ.σ. Σχεδόν το σύνολο των ελληνικών, αλλά και πολλών ξένων sites δημοσιεύουν το κείμενο αναπαράγοντας δύο ουσιώδη λάθη: Πρώτον ότι το κείμενο ανήκει στο Βραζιλιάνο Mário Raul de Morais Andrade (9.10.1893 – 25.02.1945), ο οποίος υπήρξε ποιητής, μυθιστοριογράφος, μουσικολόγος, ιστορικός και κριτικός τέχνης καθώς και φωτογράφος, αντί του αληθινού συγγραφέα Mário Coelho Pinto de Andrade (1928 - 1990), από την Αγκόλα και δεύτερον ότι το κείμενο έχει κάποια αναφορά σε καραμέλες, ενώ ο δημιουργός του αναφέρει σαφώς ότι νιώθει σαν παιδί που του χάρισαν ένα μπολ με κεράσια).

Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014

Τα μαχαίρια (1970) - Γιάννης Πουλόπουλος





Τα μαχαίρια (1970)
Στίχοι: Διονύσης Τζεφρώνης
Μουσική: Νίκος Λαβράνος
Πρώτη εκτέλεση: Γιάννης Πουλόπουλος

Πόσο μας άρεσε το ζεστό το ψωμί
και το παιχνίδι μες την αυλή μας
ήταν ξένοιαστα τα όνειρά μας
κινούσαμε για το σχολείο
και ο κόσμος ευλογία.

Δεν τα ξέραμε ακόμα τα μαχαίρια
μες στα χέρια μας κρατούσαμε τ’ αστέρια
κι ο πατέρας μας μιλούσε
για τραγούδια για ταξίδια.

Πόσο μας άρεσε του χωριού η βραδιά
και οι μουσικάντες στο πανηγύρι
ήταν κάτασπρη η εκκλησιά μας
σαν ψεύτικη ζωγραφισμένη
κι οι καρδιές μας σαν λουλούδια.
 

Δεν τα ξέραμε ακόμα τα μαχαίρια
μες στα χέρια μας κρατούσαμε τ’ αστέρια
κι ο πατέρας μας μιλούσε
για τραγούδια για ταξίδια.  

Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου 2014

Η εκπαίδευση του νεαρού καρχαρία




Ο μπαμπάς καρχαρίας εκπαιδεύει τον νεαρό καρχαρία:
«Βλέπουμε τον άνθρωπο, απομακρυνόμαστε, σηκώνουμε πτερύγιο, πάμε αργά προς τα πάνω του, κάνουμε δύο περιστροφές αριστερόστροφες, απομακρυνόμαστε, επιστρέφουμε για άλλες δύο δεξιόστροφες, απομακρυνόμαστε και κάνουμε επίθεση. Κατάλαβες; Πες τα και εσύ».
«Εεε, ναι, τον βλέπουμε, σηκώνουμε πτερύγιο, μία στροφή αριστερά, μία δεξιά και τρώμε!»
«Όχι, όχι.. Πρόσεχε, τα βήματα είναι σημαντικά! Βλέπουμε τον άνθρωπο, απομακρυνόμαστε, σηκώνουμε πτερύγιο, πάμε αργά προς τα πάνω του, κάνουμε δύο περιστροφές αριστερόστροφες, απομακρυνόμαστε, επιστρέφουμε για άλλες δύο δεξιόστροφες, απομακρυνόμαστε και κάνουμε επίθεση. Κατάλαβες τώρα; Πες τα και εσύ σωστά.
«Μμμ, ναι, τον βλέπω, σηκώνω πτερύγιο, δυο στροφές γύρω του και τρώμε!»
«Όχι! Όχι!» απελπίζεται ο πατέρας. «Προσπάθησε ξανά…»
«Τον βλέπω... πλησιάζω αργά… κάνω... δυο στροφές προς τα δεξιά... ουφ, δεν τα θυμάμαι ρε μπαμπά είναι πολλά...»
Κι ο μπαμπάς απογοητευμένος:
«E, τι να σου πω... φάτον με τα σκατά!»

Πέμπτη 20 Φεβρουαρίου 2014

Οι στήλες του Λένα: ο κρυφός θησαυρός της Σιβηρίας






Στο Ούλους Χακαλάνσκι, περιοχή της Γιακουτίας, στην ανατολική άκρη της Ρωσίας, που απέχει μόλις 300 Km  από τον αρκτικό κύκλο, το πιο σκληρό και παγωμένο τοπίο της Σιβηρίας, κρύβει σε μια μακρινή περιοχή ένα σχηματισμό από βράχους απίστευτης ομορφιάς που ο ποταμός Λένας σμιλεύει εδώ και χιλιάδες χρόνια σχηματίζοντας ένα μοναδικό τοπίο, το οποίο αφήνει άφωνους τους τουρίστες που τολμούν να πλησιάσουν: το πέτρινο δάσος του Λένα (ή οι στήλες του Λένα).

  
Αυτό το πέτρινο δάσος, αποτελούμενο από στήλες βράχου που φτάνουν τα 150 μέτρα σε ύψος, εκτείνεται 80 χιλιόμετρα δίπλα στις όχθες του ποταμού Λένα.








Δεν είναι εύκολο να φτάσει κάποιος στις στήλες του Λένα. Πρώτα πρέπει να πάρει αεροπλάνο ως το αεροδρόμιο της πόλης Γιακούτσκ, η οποία με τους 210.642 κατοίκους θεωρείται η μεγαλύτερη αστική περιοχή στον κόσμο υψωμένη σε ένα στρώμα πάγου που παραμένει πάντα παγωμένο (permafrost). Επίσης θεωρείται μια από τις πιο κρύες περιοχές στον κόσμο. Δεν είναι παράξενο ότι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού καταγράφει μέση θερμοκρασία - 40ºC.



Από το Γιακούτσκ πλέουμε στον ποταμό Λένα για 140 χιλιόμετρα. Κατά τους θερινούς μήνες, όταν τα νερά του δεν είναι παγωμένα η διαδρομή γίνεται με βάρκα. Τον υπόλοιπο χρόνο σε έλκηθρα που σέρνουν σκυλιά.









Πρόκειται για ένα προϊστορικό τοπίο, διαβρωμένο εδώ και χιλιάδες χρόνια, και με ένα γεωλογικό πλούτο που διατηρεί μαρτυρίες για εξαφανισμένα είδη ζωής. Στο μέρος του πέτρινου δάσους του Λένα έχουν βρεθεί απολιθώματα μαμούθ και άλλων ζώων που έχουν εξαφανιστεί. Αλλά επίσης διατηρούνται μορφές ζωής 464 καταγεγραμμένων ειδών πλούσιας πανίδας και χλωρίδαςΗ ιδιαιτερότητά του είναι ότι εκτός από τα πιο όμορφα τοπία της Ρωσίας αποτελεί και την πιο δύσβατη περιοχή της.
 












Το 2006 η Ρωσική Ομοσπονδία παρουσίασε στην ΟΥΝΕΣΚΟ την υποψηφιότητα του φυσικού πάρκου των βράχων του Λένα για να ανακηρυχθεί Κληρονομιά της Ανθρωπότητας. Η υποψηφιότητα αποτελεί την 25η που έχει υποβάλλει η Ρωσική Ομοσπονδία στην ΟΥΝΕΣΚΟ και έως σήμερα έχουν γίνει δεκτές οι δεκατέσσερις.