ΩΡΑ...

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2012

Το ταξίδι του χαρταετού στον κόσμο (1)


Ο χαρταετός έχει τις ρίζες του στη λαχτάρα του ανθρώπου να πετάξει σαν τα πουλιά. Η λαχτάρα αυτή είναι πολύ παλιά, αλλά έχει καταγραφεί σε γραπτά και εικόνες που χρονολογούνται από το 500 π.Χ. Δεν είναι γνωστή η ακριβής χρονική στιγμή και η τοποθεσία που ο πρώτος χαρταετός ανέβηκε στον ουρανό, όμως πιστεύεται ότι οι Κινέζοι έκαναν την αρχή με μια κατασκευή που αντέγραφε τη μορφή των πουλιών. Σίγουρο είναι ότι περισσότερες από δυο χιλιετίες πριν να ανακαλύψει ο Νεύτωνας τη δύναμη της βαρύτητας, η εφεύρεση του χαρταετού τροφοδοτούσε την επιθυμία του ανθρώπου να νικήσει τη βαρύτητα.
Ενώ οι πρώτες πτήσεις χαρταετών φαίνεται να εντοπίζονται στην Άπω Ανατολή και την Αίγυπτο, ο χαρταετός πέρασε τη δική του «Οδύσσεια» ακολουθώντας αρχαίες διαδρομές. ‘Έτσι υιοθετήθηκαν από όλες σχεδόν τις ηπείρους, αποκτώντας νέες μορφές και δημιουργώντας μύθους γύρω από αυτούς καθώς έκαναν την εμφάνισή τους στους διάφορους πολιτισμούς. 


Στην Κίνα οι χαρταετοί έκαναν την εμφάνιση τους περισσότερα από 3.000 χρόνια πριν. Φτιαγμένοι από μετάξι και μπαμπού, με τη μορφή του δράκου που ήταν ιερό, θεϊκό σύμβολο, αντικείμενο θαυμασμού και λατρείας για τον λαό, πέταξαν μακριά.
Πέταξαν στην Κορέα κι από εκεί στην Ινδονησία και τη Μαλαισία, για να φτάσουν στην Ιαπωνία, όπου εμπλουτίστηκαν με περισσότερο έντονα χρώματα και πήραν τη μορφή των αυστηρών Σαμουράι.  Στη Βόρεια Ινδία, εδώ και χιλιάδες χρόνια, οι αιθέριοι χορευτές υποδέχονται την άνοιξη, σε γιορτές που έχουν τις ρίζες τους στην ινδουιστική μυθολογία.
Και ενώ όλοι συμφωνούν πως οι χαρταετοί είναι επινόηση των ανατολικών λαών, αν θέλουμε να βρούμε ποιος χρησιμοποίησε τους αετούς ως πτητικές μηχανές θα πρέπει να γυρίσουμε στον 4ο π.Χ. αιώνα  όταν ο φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος και πολιτικός Αρχύτας, από τον Τάραντα της Σικελίας, εφηύρε την πρώτη πτητική μηχανή τη λεγόμενη «περιστερά του Αρχύτα». Ήταν ένα ξύλινο ομοίωμα πουλιού που πετούσε με την επενέργεια του βάρους που ήταν αναρτημένο σε τροχαλία και πεπιεσμένου αέρα που διέφευγε από μία σχισμή.


Παλαιότερη αναφορά θα μπορούσε να θεωρηθεί η απεικόνιση σε ελληνικό αγγείο της κλασικής περιόδου μιας κόρης που κρατά στα χέρια της λευκή σαΐτα δεμένη με νήμα, ένα είδος αϊτού δηλαδή, και την οποία ετοιμάζεται να πετάξει. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση του χαρτιού δεν ήταν ακόμη γνωστή, εικάζουμε ότι τα χρόνια εκείνα, τα όποια πειράματα ή παιχνίδια με αϊτούς θα πρέπει να τα έκαναν με πανί, αντίστοιχο με αυτό που χρησιμοποιούσαν στα πλοία έως και τα μεσαιωνικά χρόνια. Πολύ αργότερα, ο Μάρκο Πόλο, γυρίζοντας από τα ταξίδια του, φέρνει το χαρταετό στη Μεσαιωνική Ευρώπη.
Οι χαρταετοί του Μεσαίωνα ήταν κατασκευασμένοι πιθανότατα από πανί και καταγράφονται πρώτη φορά το 1450 στη Γερμανία και το 1606 στην Ισπανία, σε ημερολόγιο κληρικού, ως παιχνίδι χαράς την ημέρα του Πάσχα.
Στην ιστορική διαδρομή του χαρταετού, συνέβησαν πολλά και διάφορα:


• Το 1749 ο Σκωτσέζος μετεωρολόγος Alexander χρησιμοποίησε χαρταετούς με θερμόμετρα, προκειμένου να καταγράψει και να μελετήσει τις θερμοκρασιακές μεταβολές σε μεγάλο υψόμετρο.
• Το 1752 ο Αμερικανός διπλωμάτης και επιστήμονας Benjamin Franklin πειραματίστηκε με τους χαρταετούς για να ερευνήσει τον ηλεκτρισμό στην ατμόσφαιρα. Έτσι εκτέλεσε το διάσημο πείραμα με τον χαρταετό, προκειμένου να αποδείξει ότι οι αστραπές δεν είναι τίποτα άλλο παρά στατικός ηλεκτρισμός.
• Μεταξύ των ετών 1799-1809, ο σερ George Cayley άρχισε να πειραματίζεται με τους χαρταετούς, προκειμένου να κατασκευάσει μια μηχανή που να έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ανθρώπους στον αέρα. Το 1853 πέτυχε να πετάξει το πρώτο ανεμοπλάνο, που μπόρεσε να σηκώσει το βάρος ενός ατόμου για σαράντα ολόκληρα  δευτερόλεπτα.


• Το 1833 ένας Βρετανός, αυτή τη φορά, μετεωρολόγος, χρησιμοποίησε τους χαρταετούς για να ανυψώνει ανεμόμετρα, ώστε να καταγράφει και να μελετά τις ταχύτητες των ανέμων στα διάφορα υψόμετρα.
• Το 1887 ο Ε. Β. Archibald τράβηξε τις πρώτες αεροφωτογραφίες χρησιμοποιώντας χαρταετούς.
• Από το 1890 και για περίπου 40 χρόνια, οι χαρταετοί - κουτιά, οι οποίοι αποτελούνταν από δυο ή περισσότερα κουτιά, χρησιμοποιήθηκαν για να στέλνουν στον αέρα μετεωρολογικά όργανα ώστε να μετρήσουν την ταχύτητα του αέρα, τη θερμοκρασία, τη βαρομετρική πίεση και την υγρασία.
• Στις 12 Νοεμβρίου του 1894, ο Lawrence Hargrave ανυψώθηκε από το έδαφος χρησιμοποιώντας τέσσερις χαρταετούς. Ο Hargrave προσπαθούσε προφανώς να εφεύρει το αεροπλάνο!
Δημιούργησε διάφορα είδη χαρταετών και ανεμόπτερων καθώς και εφηύρε τον περιστροφικό κινητήρα. Δεν κατοχύρωσε ποτέ καμία από τις εφευρέσεις του προτιμώντας να είναι διαθέσιμες για την εξέλιξη της ανθρωπότητας. Μάλιστα κατηγορούσε και επιτιθόταν σε αυτούς που πειραματίζονταν μυστικά με σκοπό να κερδοσκοπήσουν από τις εφευρέσεις τους. 


• Στις 7 Νοεμβρίου του 1903, ο Samuel Franklin Cody διέσχισε τη Μάγχη με ένα όχημα που κινούσαν χαρταετοί.
• Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, οι χαρταετοί χρησιμοποιήθηκαν για να σηκώνουν στρατιωτικούς παρατηρητές σε τέτοια ύψη από όπου θα μπορούσαν να παρατηρήσουν τις κινήσεις των εχθρικών στρατευμάτων.
• Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου (1939-1945), οι χαρταετοί χρησιμοποιήθηκαν ως στόχοι βολής.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου