Γιατί είναι μεταδοτικό το χασμουρητό;

Έχετε ποτέ αναρωτηθεί για τους λόγους που μας κάνουν να χασμουριόμαστε. Είναι τελικά κάτι μεταδοτικό;

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για το τι προκαλεί τα χασμουρητά και γιατί είναι μεταδοτικά. Η πλέον απλή θεωρία θέλει το χασμουρητό ως αποτέλεσμα μιας φυσιολογικής αντίδρασης του οργανισμού, όταν εκείνος είναι κουρασμένος, ή νυστάζει. Το στόμα μας ανοίγει υπερβολικά, δίχως να έχουμε δώσει συνειδητά κάποια εντολή και εισπνέουμε όσο αέρα μπορούμε. Οι μύες γύρω από το λαιμό και τη γνάθο τεντώνονται. Στη συνέχεια εκπνέουμε δυνατά και γρήγορα. Το χασμουρητό συνοδεύεται επίσης και με τέντωμα των χεριών πάνω ή πίσω από το κεφάλι. Η αίσθηση που αφήνει στον οργανισμό μας είναι μιας απίστευτης χαλαρότητας, αλλά και ενέργειας.

Παλαιότερα υπήρχε η πίστη πως οι άνθρωποι χασμουριόνταν προκειμένου να προσλάβουν περισσότερο οξυγόνο από τους πνεύμονες και να αποβάλλουν το διοξείδιο του άνθρακα. Αυτή η άποψη τελικά καταρρίφθηκε, όταν νεώτερα πειράματα έδειξαν ότι ακόμη και σε συνθήκες με πολύ οξυγόνο, ο άνθρωπος χασμουριέται.

Νεώτερη μελέτη από το πανεπιστήμιο του Princeton, έδειξαν πως το χασμουρητό είναι μια αντανακλαστική λειτουργία που γίνεται για να «ψυχθεί ο εγκέφαλος μας». Η βαθιά εισπνοή κατά τη διάρκεια του χασμουρητού δημιουργεί δυνάμεις για την καλύτερη ροή του εγκεφαλονωτιαίου υγρού και του αίματος στον εγκέφαλο και παράλληλα δίνει στον οργανισμό μεγάλη ποσότητα οξυγόνου. Ο δροσερός αέρας που προσλαμβάνουμε μαζικά και γρήγορα από το στόμα, δρα ανακουφιστικά για τον εγκέφαλο μας.

Βέβαια υπάρχει και η άποψη ότι το χασμουρητό είναι ένδειξη βαρεμάρας, πλήξης και ανίας. Πάντως ακόμη και σήμερα επί τοις ουσίας το φαινόμενο «χασμουρητό» παραμένει άγνωστο γιατί προκαλείται. Παραμένει μια ανεξήγητη συμπεριφορά του εγκέφαλου μας. Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει σε κάποια αίτια που συντείνουν στο να χασμουριόμαστε. Αυτά είναι η κούραση, η νύστα, οι αγγειονευρικές αντιδράσεις από το πνευμονογαστρικό νεύρο, και φυσικά η... αυθυποβολή, το να βλέπουμε δηλαδή τους άλλους να χασμουριούνται και να χασμουριόμαστε και εμείς. Υπάρχει μια άποψη που λέει ότι το χασμουρητό είναι τόσο βαθιά χαραγμένο στα αρχέτυπα μας, που έχει παραμείνει από την εμφάνιση του είδους μας στη γη. Ίσως να ήταν ένα είδος επικοινωνίας. Μια πράξη που παραμένει και συμβαίνει όταν οι γύρω μας χασμουριόνται.

Είναι γεγονός ότι όλα τα θηλαστικά χασμουριόνται. Από το λιοντάρι μέχρι τη γάτα και τον σκύλο του σπιτιού μας και ακόμη ψάρια και πουλιά, αν και δεν ξέρουμε πώς είναι ένα ψάρι που χασμουριέται. Έρευνες επίσης έχουν δείξει ότι ο άνθρωπος ξεκινάει να χασμουριέται από την κοιλιά της μάνας του, από την 11η κιόλας εβδομάδα της ζωής του.

Η τελευταία θεωρία για το χασμουρητό είναι η συμπεριφοριστική. Σε ένα άρθρο που εξετάζει τα μεταδοτικά χασμουρητά, μια ομάδα ψυχολόγων με επικεφαλής τον Dr. Steven M Platek δηλώνουν:

«Το μεταδοτικό χασμουρητό μπορεί να συνδεθεί με ενσυναίσθητες όψεις της προέλευσης μιας διανοητικής κατάστασης, οι οποίες επηρεάζονται αρνητικά από την αύξηση των σχιζοτυπικών χαρακτηριστικών της προσωπικότητας, στον ίδιο βαθμό με άλλους στόχους σχετικούς με την αυτεπεξεργασία».

Τι λένε αυτοί; Εγώ πάντως χασμουριέμαι ήδη.

Αυτό που εννοούν οι επιστήμονες είναι πως οι άνθρωποι μιμούνται ασυνείδητα άλλους όταν χασμουριούνται. Το μόνο σίγουρο είναι επίσης πως για να χασμουριόμαστε, για να δίνει εντολή ο εγκέφαλος μας, να γίνεται αυτή η διαδικασία, κάτι θα εξυπηρετεί στον οργανισμό μας. Κάτι που ακόμη δεν έχουν ανακαλύψει οι επιστήμονες...