Συνηθισμένα λάθη στην Ορθογραφία και στην έκφραση (1)

Μια μικρή απόπειρα να επισημανθούν συνηθισμένα ορθογραφικά και εκφραστικά λάθη και να θυμίσουμε κάποιους χρήσιμους και συχνά παραμελημένους κανόνες.

Α. Συνηθισμένα ορθογραφικά λάθη σε συνηθισμένες λέξεις:

• Τριάμισι χρόνια, τρεισήμισι μέρες (όχι τρεισήμισι χρόνια, για τον ίδιο λόγο που δε λέμε «τρεις χρόνια»).

• Γι’ αυτό (και όχι: γιαυτό).

• απ’ ό,τι και όχι απ’ ότι.

• καθότι ή καθ’ ότι και όχι καθ’ ό,τι.

• οτιδήποτε και όχι ο,τιδήποτε.

• Καθένας, καθεμιά και όχι κάθε ένας, κάθε μια.

• Μ’ εμένα, μ’ εσένα κλπ (και όχι: με μένα, με σένα).

• παρ’ όλα αυτά και όχι παρόλα αυτά. Αλλά παρόλο.

 • αυτός καθ’ εαυτόν, αυτή καθ’ εαυτήν, αυτού καθ’ εαυτόν, αυτής καθ’ εαυτήν, αυτόν καθ’ εαυτόν, αυτοί καθ’ εαυτούς, αυτών καθ’ εαυτούς κλπ. Και επίσης αυτός καθαυτόν, αυτή καθαυτήν κλπ.(και όχι: αυτού καθ’ εαυτού, αυτής καθ’ εαυτής, αυτοί καθ’ εαυτοί κλπ.).

• Μία, μια (=μιά), δύο, δυο (=δυό).

• Εννιά, εννέα, εννιακόσια, εννιακοσιοστός αλλά ενενήντα, ένατος, ενενηκοστός.

• Οι τύποι της ερωτηματικής αντωνυμίας ποιος είναι μονοσύλλαβοι και δεν τονίζονται: ποιες, ποιοι, ποιους κλπ.

• Διά και όχι δια (είναι δισύλλαβη). Αλλά, για.

• Το εδώλιο του κατηγορουμένου (και όχι το ειδώλιο).

• Ειδωλολατρία, πρωτοπορία κλπ. (και όχι σε -εία), διότι προέρχονται από ουσιαστικά (ειδωλολάτρης κλπ.) και όχι από ρήματα.

• Πληροίς, πληροί και όχι πληρεί.

• Επιφάνια, Θεοφάνια και όχι Επιφάνεια.

• Κάθιδρος και όχι κάθιδρως.

• Βραδιά, βραδιάζει, βραδινός, αλλά βράδυ.

• O μυς, οι μύες, τους μυς και όχι οι μυς, τους μύες.

• Ο ιχθύς, οι ιχθύες, τους ιχθύς και όχι οι ιχθείς, τους ιχθύες.

• Όροφος αλλά διώροφος, τριώροφος, πολυώροφος.

• Γαλλία αλλά Πορτογαλία.

• Ποικίλλω αλλά ποικιλία.

• Λάθη στη στρατιωτική ορολογία: η περίπολος (και όχι ουδ.), ο γεμιστήρας, ο τελαμώνας, ο αορτήρας, ο ζωστήρας (και όχι θηλ.), στρατιώτης προσκεκολλημένος σε άλλη μονάδα (και όχι: προσκωλυόμενος).